آشنایی با قطعات دیفرانسیل خودرو و عیب یابی آن

بخش های مختلف دیفرانسیل که پایین آن نوشته شده است آشنایی و عیب یابی قطعات دیفرانسیل خودرو و در سمت راست لوگو کارماتک وجود دارد

قطعات دیفرانسیل خودرو و خود این سیستم، یک جزء حیاتی در خودروهای هستند و اغلب به عنوان “قهرمانان پنهان” پیشرانه شناخته می‌شوند. این وسایل مکانیکی وسایل نقلیه را قادر می‌سازد تا به آرامی در پیچ‌ها حرکت کنند و کشش مطلوب را حفظ کنند.

دیفرانسیل‌ها به چرخ‌ها اجازه می‌دهند با سرعت‌های مختلف بچرخند و در عین حال نیرو را به طور موثر توزیع کنند، چه یک جاده ساده و چه در یک زمین پیچیده خارج از جاده. حال در این مطلب به معرفی قطعات دیفرانسیل خودرو و کارکرد آن می‌پردازیم.

دیفرانسیل در خودرو چیست؟

دیفرانسیل یک وسیله مکانیکی است که به طور اساسی در پیشرانه وسایل نقلیه یافت می‌شود و مسئول توزیع عادلانه نیرو به چرخ‌ها است. عملکرد اصلی آن این است که چرخ‌ها را قادر می‌سازد تا با سرعت‌های مختلف بچرخند، به‌ویژه زمانی که وسیله نقلیه در پیچ‌ها یا مسیرهای ناهموار حرکت می‌کند.

با اجازه دادن به این تفاوت سرعت، دیفرانسیل تضمین می‌کند که هر چرخ می‌تواند مقدار مناسبی از قدرت را دریافت کند و در عین حال کشش و پایداری را حفظ کند. حال برای آشنایی بیشتر با قطعات دیفرانسیل خودرو و عیب یابی آن ویدیو زیر را مشاهده کنید.

تشخیص علائم و عیب‌یابی دیفرانسیل

در این ویدئو مراحل بررسی و عیب‌یابی دیفرانسیل خودرو را به‌صورت عملی مشاهده می‌کنید؛ از خارج کردن هرزگردها و دنده‌های پینیون تا بررسی رول‌برینگ‌ها و تشخیص جابه‌جایی کنس‌ها. همچنین به نحوه صحیح بیرون کشیدن محورهای دنده، استفاده از ابزار مخصوص برای باز کردن واشرهای تنظیمی با چرخش ۹۰ درجه، و نکات مهم مونتاژ و دمونتاژ اشاره می‌کنیم.

کاربرد دیفرانسیل

این جزء ضروری به وسایل نقلیه اجازه می دهد تا بدون لغزش چرخ یا فشار بیش از حد بر روی پیشرانه، گردش های نرمی انجام دهند. دیفرانسیل ها انواع مختلفی دارند، از جمله دیفرانسیل باز، دیفرانسیل لغزش محدود و دیفرانسیل قفل کننده که هر کدام شرایط و الزامات رانندگی خاصی را برآورده می‌کنند.

به طور کلی کاربرد قطعات دیفرانسیل خودرو عبارتند از:

  1. قدرت را بین چرخ ها تقسیم می‌کند.
  2. امکان چرخش های صاف را فراهم می‌کند.
  3. از لغزش چرخ جلوگیری می‌کند.
  4. کشش و پایداری را افزایش می‌دهد.
  5. اصطکاک لاستیک ها و پیشرانه را کاهش می‌دهد.
  6. به بهبود بهره وری سوخت کمک می‌کند.
  7. عملکرد و ایمنی کلی خودرو را افزایش می‌دهد.

قطعات دیفرانسیل خودرو

قطعات دیفرانسیل خودرو در یک خودرو شامل اجزای کلیدی است:  هوزینگ، واشر مسی، دنده پلوس، هرزگرد، پینیون و کرانویل؛ این قطعات با هم کار می‌کنند تا نیرو را بین چرخ ها توزیع کنند و به آنها اجازه می‌دهند با سرعت‌های مختلف بچرخند و رانندگی پایدار و کارآمد را تضمین می کنند.

چرخ دنده حلقه‌ای یا چرخ تاج:

چرخ دنده حلقه ای که به عنوان چرخ تاج نیز شناخته می شود، برای انتقال نیرو به پینیون های سیاره، چرخ دنده های خورشیدی و در نهایت به نیمه شفت ها و حرکت چرخ ها عمل می کند.

سیاره پینیون:

دو یا گاهی چهار پینیون سیاره ای در تقابل با یکدیگر قرار می گیرند و با چرخ دنده های خورشیدی مشبک می شوند تا نیرو را از طریق نیم شفت به چرخ های عقب منتقل کنند.

محور محرک:

نیروی گیربکس به شفت پروانه یا محور محرک منتقل می شود که به نوبه خود آن را به پینیون مخروطی می فرستد.

پینیون اریب:

پینیون اریب از قطعات دیفرانسیل خودروست که نقش آن انتقال نیرو از محور پروانه برای به حرکت درآوردن چرخ دنده حلقه است.

نیم شفت:

به جای یک محور تکی که هر دو چرخ عقب را به هم متصل می کند، از دو نیم شفت برای اتصال آنها استفاده می شود که چرخ تاج آزاد است تا روی این محورها بچرخد. هر نیم شفت محور به یکی از چرخ دنده های خورشیدی متصل می شود.

چرخ دنده خورشیدی / کناری:

دو چرخ دنده خورشیدی که در مقابل یکدیگر قرار گرفته اند، برای عملکرد دیفرانسیل یکپارچه هستند. این چرخ دنده های خورشیدی به نیم شفت متصل می شوند و انتقال نیرو را تسهیل می کنند.

قفس حلقه:

قفس حلقه ای که به چرخ تاج متصل است، یک پین متقاطع (در مورد دو پینیون سیاره ای) یا یک عنکبوت (در صورت استفاده از چهار پینیون سیاره) در دیفرانسیل حمل می کند.

پین متقاطع:

پین متقاطع  یکی دیگر از قطعات دیفرانسیل خودرو است که نقش مهمی در اتصال دو پینیون سیاره‌ای که در مقابل یکدیگر قرار گرفته‌اند، ایفا می‌کند و از اتصال مناسب با چرخ‌دنده‌های خورشیدی و توزیع یکنواخت گشتاور به چرخ‌های عقب اطمینان می‌دهد.

برای درک بهتر عملکرد هر قطعه در سیستم دیفرانسیل و شناخت علائم خرابی آن‌ها، در جدول زیر اطلاعات مهم مربوط به هر بخش به‌صورت خلاصه آورده شده است:

قطعهعملکردعلائم خرابی رایجعلل متداول خرابی
چرخ دنده حلقه‌ای (تاجی)انتقال نیرو از پینیون به پینیون‌های سیاره‌ای و نیم‌شفت‌ها برای حرکت چرخ‌هاصدای تق‌تق در حرکت، لرزش در شتاب‌گیری، عدم هماهنگی در چرخ‌هاسائیدگی دندانه‌ها، روغن نامناسب، بار بیش از حد
پینیون سیاره‌ایانتقال نیرو از چرخ تاج به چرخ دنده‌های خورشیدی برای تقسیم نیرو بین دو چرخصدای غیرعادی در پیچ‌ها، چرخش ناهماهنگ چرخ‌هاشکستگی دندانه، سایش بر اثر کمبود روغن
محور محرکانتقال نیرو از گیربکس به پینیون مخروطی و سپس به دیفرانسیللرزش در سرعت بالا، صدا هنگام شتاب‌گیریتاب برداشتن، خرابی یاتاقان‌ها یا چرخ‌دنده‌ها
پینیون اریبانتقال گشتاور از محور محرک به چرخ دنده تاجیزوزه ممتد در حرکت، لرزش دیفرانسیلخوردگی یا خرابی دنده‌ها، تنظیم نبودن فاصله با چرخ تاج
نیم‌شفت‌هااتصال چرخ دنده‌های خورشیدی به چرخ‌ها و انتقال نیرو به هر چرخ عقبصدا یا لرزش در چرخ عقب، حرکت ناهماهنگ چرخ‌هاخم شدن شفت، خرابی بلبرینگ‌ها یا محل اتصال
چرخ دنده خورشیدیانتقال نیروی پینیون سیاره‌ای به نیم‌شفت‌هاحرکت نامنظم چرخ، صدا در پیچیدنشکستگی دندانه، فشار زیاد یا مونتاژ نادرست
قفس حلقه‌اینگه‌داشتن و موقعیت‌دهی به پینیون‌های سیاره‌ای یا عنکبوت درون دیفرانسیلصدای نامنظم، گیر کردن سیستم دیفرانسیلشل شدن یا ترک‌برداشتن قفس، استفاده غیراصولی
پین متقاطعاتصال پینیون‌های سیاره‌ای به یکدیگر و اطمینان از حرکت هماهنگ با چرخ‌دنده خورشیدیصدای لق‌لق در پیچ‌ها یا تغییر مسیر، حرکت ناپایدار چرخ‌هافرسودگی پین، فشار بیش‌ازحد، نبود روغن کافی

روش‌های نگهداری و پیشگیری از خرابی قطعات دیفرانسیل خودرو

قطعات دیفرانسیل خودرو نقش بسیار مهمی در انتقال قدرت از موتور به چرخ‌ها دارند و خرابی هر یک از این قطعات می‌تواند عملکرد کلی سیستم انتقال نیرو را مختل کند. خوشبختانه با رعایت چند نکته ساده در نگهداری، می‌توان عمر این قطعات را به شکل قابل‌توجهی افزایش داد و از هزینه‌های سنگین تعمیر جلوگیری کرد.

۱. تعویض به‌موقع روغن دیفرانسیل

  • روغن دیفرانسیل وظیفه روان‌کاری قطعات متحرک مانند دنده‌ها، پینیون و کرانویل را دارد.
  • استفاده از روغن بی‌کیفیت یا کهنه می‌تواند باعث ساییدگی و خرابی زودرس قطعات دیفرانسیل خودرو شود.
  • توصیه می‌شود روغن دیفرانسیل هر ۵۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ کیلومتر یا طبق دفترچه راهنما تعویض شود.

۲. بررسی منظم برای نشتی روغن

  • نشتی روغن یکی از دلایل شایع خرابی قطعات دیفرانسیل خودرو است.
  • در صورت مشاهده لکه‌های روغن زیر خودرو، باید سریعاً محل نشتی بررسی و رفع شود.

۳. جلوگیری از وارد شدن بار اضافی

  • حمل بار بیش‌ازحد یا یدک‌کشی غیرمجاز می‌تواند فشار زیادی به دیفرانسیل وارد کند.
  • توزیع نامناسب بار نیز ممکن است باعث ایجاد تنش غیر یکنواخت در قطعات دیفرانسیل خودرو شود.

۴. رانندگی صحیح و ایمن

  • پرهیز از شتاب‌گیری و ترمزهای ناگهانی به حفظ سلامت دنده‌ها و یاتاقان‌های دیفرانسیل کمک می‌کند.
  • حرکت در مسیرهای ناهموار یا رانندگی تهاجمی نیز عمر قطعات دیفرانسیل خودرو را کاهش می‌دهد.

۵. گوش دادن به صداهای غیرعادی

  • شنیدن صداهای تق‌تق، زوزه یا ضربه هنگام حرکت، می‌تواند نشانه‌ای از خرابی در قطعات دیفرانسیل خودرو باشد.
  • در صورت بروز چنین علائمی، بهتر است خودرو فوراً توسط تعمیرکار متخصص بررسی شود.

۶. انجام سرویس‌های دوره‌ای

  • سرویس منظم شامل بررسی سطح روغن، وضعیت واشرها، پینیون، کرانویل و سایر قطعات دیفرانسیل خودرو است.
  • تعویض به‌موقع قطعات فرسوده در این بازدیدها، از آسیب‌های بزرگ و پرهزینه در آینده جلوگیری می‌کند.

تامین قطعات دیفرانسیل خودرو

خودروسازی یک تجارت ظریف است که متخصصان باید آن را انجام دهند. در کارماتک، ما بر روی تامین قطعات خودرو الخصوص اجزای گیربکس و دیفرانسیل خود تمرکز کرده‌ایم تا بتوانیم قدمی در پیشرفت و بهبود این صنعت در کشورمان کمک کنیم. ما در تلاشیم با حمایت مشتریان وفادار خود بزودی دامنه فعالیت خود را گسترش داده و در زمره بزرگترین تامین کنندگان قطعات خودرو در کشور قرار گیریم.

منبع: Differential in Automobile: Know Definition, Functions, Working, Types, and Applications

چطوری میتونم کمکتون کنم؟